Titelillustration: Dirk Wieczorek
<9.6.3> <9.7.6> <10.2.2> <10.10.2>
<3.6.2> <3.7.3> <3.9.5> <6.16.0> <7.14.3> <9.3.6> <9.4.2> <9.4.5>
<5.18.2> <6.1.3> <6.15.6> <7.6.3> <8.1.4> <9.14.0>
<6.1.8> <6.4.3> <6.12.3> <6.15.34> <7.1.6> <7.11.7> <8.5.1> <9.4.5> <9.6.4>
in ihm (belebt); darin (unbelebt)
Hinweis:
ĝi wird auf Dinge oder Tiere bezogen;
ferner auf sehr kleine Kinder (bebo, infaneto),
wenn deren Geschlecht nicht bekannt ist.
In neuerer Zeit (aber auch schon bei Zamenhof) findet man bei allen Personen unbekannten Geschlechts ĝi als Rückbezug.
Riĉulo pensas, ke ĉio devas servi nur al ĝi. (Zamenhof)
Ein Reicher denkt, dass alles nur ihm dienen muss.
<2.3.1> <2.8.1> <3.1.1> <3.1.3> <3.3.1> <3.3.3> <3.4.2>
Zugehöriges Possessivpronomen (gramm.):
La bebo ploras. Jen estas la boteleto de ĝi / ĝia boteleto!
Das Baby weint. Hier ist das Fläschchen von ihm /
sein Fläschchen!
<7.1.6> <7.12.1L> <9.4.5> <9.10.4>
1) Die Präposition ĝis
Zeitangabe:
En internacia junulara aranĝo oni ofte dancas ĝis noktomezo.
Auf einer internationalen Jugenveranstaltung tanzt man oft bis Mitternacht.
<3.6.3> <3.6.4> <3.7.1> <5.5.3> <5.9.4> <6.1.8> <6.7.4> <7.1.11> <8.16.2>
Sonstige Angabe (Ort, Ausmaß, ...):
Dum bona vetero oni povis vidi ĝis la montoj. (Ĝis kie? - Ĝis la montoj!)
Bei gutem Wetter konnte man bis zu den Bergen [hin] sehen. (Bis wo[hin]? - Bis zu den Bergen!)
Depende de la vetero oni povis vidi ĝis tri montojn. (Ĝis kiom? - Ĝis 3!)
Abhängig vom Wetter konnte man bis zu 3 Berge sehen. (Bis wie viele? - Bis 3!)
2) Die Konjunktion ĝis
= ĝis kiam
Zamenhof elprovis sian novan lingvon, ĝis (kiam) ĝi bonege funkciis.
Zamenhof probierte seine neue Sprache aus, bis (dass) sie bestens funktionierte.
<4.9.0> <5.16.2> <6.1.3> <6.1.8> <6.5.16> <7.6.3> <7.9.1> <8.8.11> <8.9.2>
Ĝis (la) (re/vid/o)! => vid/i
Ĝis re/skrib/o! => skrib/i
ĝis/dat/ig/... => dat/o
ĝis/nun/... => nun
Aussprache: Die Sprechsilben sind ĝo-ji, also nicht ĝoj-i!
kunĝoji sich mitfreuen
<4.5.1> <5.2.22> <5.12.2> <6.13.1> <8.9.2> <9.13.12L> <10.16.0>
vivo-ĝojo Lebensfreude
<4.6.3> <6.14.2> <6.19.0> <9.7.2> <9.21.3>
<7.9.3> <8.1.4> <8.11.3> <9.2.4> <9.14.3> <10.1.4>
Tio ĉio estas ĝusta. Das ist alles richtig/korrekt.
(Nicht: ... korekta 'korrigierend')
<4.3.12> <4.9.0> <4.18.0> <4.19.1a> <5.11.0> <6.2.3> <6.6.16> <7.1.6> <8.14.1> <9.11.16>
Ĝuste! Richtig! / Genau!
Mi skribis ĉion ĝuste.
Ich habe alles richtig geschrieben.
(Nicht: ... korekte 'korrigierend')
La arbo staras ĝuste antaŭ la fenestro.
Der Baum steht genau vor dem Fenster.
Ĝuste en tiu ĉi momento li venis tra la pordo.
Genau in diesem Moment kam er durch die Tür.
(Nicht: Ĵus 'etwas früher' ...)
<5.15.0> <5.20.1> <6.5.1> <6.16.2> <7.4.0> <7.4.20> <7.9.3> <8.9.5> <8.12.1> <9.14.1> <10.1.2> <10.6.1>
<5.12.0> <6.16.6> <8.1.2> <9.17.1> <10.15.1>
ĝust/a/temp/... => temp/o