Esperanto-Kurs, Esperanto en dialogo, Lektion 8

Sed malantaŭ Esperanto staras ja neniu granda politika forto, kiu povus movi multon.
Tial estas deca agado, ke la Esperantistoj kun fervoro movas sin mem.
Ekzistas tuta movado por venkigi Esperanton.

<2.11> (vidu la sekcion 1.4)
Ĉu por gajni monon per komercoj,
aŭ kiuj estas la kaŭzoj por homoj, eklerni Esperanton?

Kompletigu nun la sekvantajn frazojn, uzante la us-formon, se eble.
Aldonu la klarigon (ĝentileco, necerteco, nerealeco, kondiĉo) en la krampoj post la frazo.
Se -us tute ne eblas, klarigu tion per strekoj tiel: (---).

<3.1>
Se pli multe da homoj (= pli multaj homoj) malkovr…, kiel sprita est… la lingva sistemo de Esperanto, tiu est… multe pli populara. ({?})

<3.7>
Mi lern… Esperanton ankaŭ, se neniu parol… ĝin, ĉar min interesas nur la lingva strukturo. ({?})

<3.20>
(Okaz, pli, Esperanto-aranĝ, se, ekzist, inteligent, hom, kiu, organiz) ({?})

En Esperanto oni povas formi multajn novajn vortojn el jam konataj.
Traduku la duan kolumnon de la sekvanta tabelo:

<4.1b>
Dialogo kun dubemulo (dua versio)
Kompletigu la frazojn uzante precipe la preparitajn vortojn. Ek!

Nu bone. Vi scias por ĉiu argumento bonan {Gegenargument}.
Kaj vi scias pri lingvoj pli ol mi, {das} mi devas konfesi.
Sed Esperanto {einfach} ne estas {nach = gemäß} mia gusto.

Jes, kaj "Pri gustoj ne diskuteblas" diras {altertümliches} proverbo.

Definitiva {Treffer}! Mi klinas mian {Kopf} antaŭ vi doktoro ĉiosciulo kaj forkuras.
{Leben Sie wohl}!

"Mi scias, ke mi {nichts} scias." Proverbo de la antikvaj {Griechen}. - {Auf Wiedersehen}!

<5.0>
Ekzameno sur baza nivelo (B1)
Temo 6: Rilato kun aliaj homoj: privata kaj publika vivo

renkontiĝo, saluto, adiaŭo
amikoj, konatoj, samklasanoj aŭ kolegoj
senlingva komunikado
komunikiloj: telefono, poŝtelefono, korespondado, ret-forumoj, ktp.

Kiel vi zorge povas prepari la supran temon:
- Unua ŝtupo: Lernu el la bluaj vortoj tiujn, kiujn vi ne komprenas.
- Dua ŝtupo: Kompletigu la ekzemplan dialogon tradukante la German-lingvajn vortojn inter krampoj al Esperanto.
- Tria ŝtupo, je la fino: Verku mem similan dialogon, en kiu aperu eble viaj privataj cirkonstancoj.

<5.1>
Ekzamenanto:
Saluton! Mi estas Arno Majer, komisiito pri ekzamenoj en Esperanto. Kiel vi fartas?

Ekzamenato:
Bonan tagon! Mi estas Maja Berger, studentino de biologio.
Mi fartas {ziemlich} bone, kaj vi?

Dankon, {ebenso} bone. -
{Heute} estas nia temo: Rilato kun aliaj homoj.
Ni komencu per la manieroj kiel saluti kaj adiaŭi.
Ĉu vi regule partoprenas Esperanto-renkontiĝojn?

Ne regule, ĉar por tio mankas tempo kaj {Geld}, sed unu-du-foje {jährlich}.

Kiel vi tiam salutas aliajn {Teilnehmer} post via alveno?

La speco de la saluto kompreneble dependas de tio, ĉu estas {Bekannte} aŭ fremduloj.
Ĝenerale mi alparolas konatojn simple per "Saluton!" kaj la {Vornamen}.
Sed mi devas {gestehen}, ke mi ne malofte forgesis la nomon,
eĉ de kunstudento aŭ eksa samklasano.
"Kia embaraso!" mi {denke} tiam kaj sentas fortan honton.

Tion mi povas bone imagi. -
Kaj se vi estas organizanto de iu aranĝo, kiel vi salutas alvenintojn?

Tiam mi plej ofte akceptas ilin per "Bonvenon!", por ke ili sentu sin {zu Hause}.

<5.2> <retro>
Se estas bonaj amikoj, ĉu vi {nehmen} ilin en viajn brakojn aŭ eĉ kisas ilin?

Hm, brakumi jes, almenaŭ virinojn.
Sed {küssen} ne estas mia kutimo.

Sed laŭ mia rimarko en kelkaj popoloj oni sin salutas reciproke nur per ia ŝajna kiso:
Ili ne vere tuŝas la vangon de la kisato per la lipoj, sed iom enspiras kun rondaj lipoj.

Tiu speco de kiso estus por mi akceptebla.
Tamen, kiam iu venas {allzu} proksime al mi, sub {gewissen} minimumo de distanco,
kaptas min instinkto iri retro, kvazau tiu volas ataki min.

Tion ankaŭ mi konas.
Tiu minimuma {Abstand} cetere dependas de la kulturo.
Oni devas tre {beachten} tion. -
Kiel vi salutas nekonatojn?

Intertempe mi ofte same diras "Saluton!",
sed se decas pli da respekto, tiam mi alparolas fremdulojn alimaniere, normal-okaze
per la tradicia "Bonan tagon!", "{Guten Abend}!", {usw.} depende de la tagotempo.

Do, mi konkludas, ke mi aspektas kiel iu, kiun oni respektu, ĉar vi uzis por mi la alparolon "Bonan tagon".

Nu jes, bonvolu kompreni, tion influis via rolo kiel {prüfende Person}.
Al tiu oni ŝuldas {Respekt}, ĉu ne?

Pardonu, mi ne volis konfuzi vin. Mi permesis al mi malgrandan ŝercon.

<5.3>
Ni venu nun al la maniero adiaŭi.
Ĉu vi fine de Esperanto-{Veranstaltung} uzadas la kutiman "Ĝis iam ie ajn en Esperantujo"?

Jes, mi ŝatas tiun eron de Esperanto-kulturo.
Tio konvenas kompreneble nur, se oni {verabschieden} homojn por sufiĉe longa tempo.
En aliaj situacioj mi diradas "Ĝis revido!" aŭ nur "Ĝis!" inter amikoj,
al bonaj konatoj "Adiaŭ!" aŭ la iom pli formalan version: "Fartu bone!".

Ĉu vi dum adiaŭo {pflegen Sie zu geben} vian manon?

Kutime jes, sed ĉe alikulturanoj mi prefere rezignas,
ĉar ili povus trovi tion tro truda.

Kiel vi traktas viajn kolegojn dum saluto kaj {Abschied}?

Se ili ne estas ankaŭ amikoj, tiam kiel bonajn {Bekannte},
sed mi nepre rezignas brakumojn kaj kisojn.

<5.4>
Kaj kion vi faras, se vi estas ne en {Esperantoland} kaj ne povas lingve {kommunizieren}?

Nu, kutime oni legas, ke ja {[es] ausreicht} uzi brakojn kaj gambojn, por interkompreniĝi.
Mi ege dubas pri tio.
Iam en Hispanujo amiko de mi havis malgrandan akcidenton.
Mi kompatis lin, kuris en gastejon kaj devis tie {klarmachen},
ke mi {benötigte} glacion por la {Wunde}.
Sed mi scipovas sole balbuti la Hispanan,
kaj glacio ne estis en mia malgranda {spanischsprachigen} vortaro de mia cerbo.
Do, mi ludis la akcidenton per gestoj:
Fermiĝanta aŭtopordo {verursachte} lezon de fingro de mia amiko,
sed kiel komprenigi glacion per movado de la brakoj?

{Entschuldigen Sie}, ke mi estas inklina ekridi,
ĉar via rakonto estas tiom vigla, ke mi vidas la scenon antaŭ miaj {Augen}.

Mi opinias tion komplimento. Dankon, ke vi taksas alta mian kapablon rakonti. -
Do, mi {zeigte} al la biertablo kaj skuis min, kvazaŭ mi {fühlte} froston, kaj ricevis - - - glaciaĵon.

Nun mi {doch} devis ridi.
Sed el via mieno oni komprenis, ke ili maltrafis tion, kion vi bezonas, ĉu ne?

Jes, kaj fine ili ekhavis la trafan {Idee}.
En tiaj {Situationen} mi konstatis, ke fakte mienoj grandparte estas {international} kompreneblaj;
ankaŭ multaj gestoj, sed ne ĉiuj.
Ekzemple, se mi {benutze} miajn dikfingron kaj montrofingron por formi ringon respektive truon,
en kelkaj landoj tio signifas "{Super!}", do estas deca, dum en aliaj estas maldeca gesto.

<5.5>
Mi revenu al pli seriozaj demandoj.
Kiel funkcias viaj nepersonaj kontaktoj?

Ĉu vi celas "per poŝtelefono aŭ la Interreto"?

Precize.

Nu, mi ofte uzas poŝtelefonon, sed al eksterlando prefere ordinaran telefonon por {weniger} kotizi.

Permesu rimarkigi: Eble baldaŭ {nicht mehr}, ĉar mi legis pri planoj, malaltigi la kotizojn,
por telefoni trans la limojn, almenaŭ ene de Eŭropo. -
Ĉu vi ankaŭ sendadas {kurze} mesaĝojn, tiel nomatajn et-mesaĝojn per via poŝtelefono?

Jes, nur al amikoj. Tiam mi uzas {spezielle} mallongigojn por ŝpari laboron.
Ali-okaze mi devus klavi tro multe.

Kaj ĉu vi iafoje estas en ret-forumo aŭ babilejo de la Interreto?

{Relativ} ofte. Ekzistas ja sufiĉe multaj ankaŭ en Esperantujo.

Ĉu vi ankaŭ {korrespondieren}?

Ĉu vi celas "per paper-poŝto"? - Ne, tio ne estas konforma al la aktuala modo.
Sole okaze de rondaj naskiĝtagoj, de feriado en eksterlando aŭ de Kristnasko
mi sendadas kelkajn salutkartojn al miaj plej karaj amikoj.

En ordo. Mi sentas min nun bone {informiert} pri nia temo.
Tiu vigla babili kun vi estis {Vergnügen}. Ĝis revido!

Ĝis revido, sen brakumoj kaj {Küsse}.

(Ambaŭ ridas.)

<6.0>
Simple< afero de kredo

<6.1> Iun tagon ni iris al Di-servo en nian preĝejon Sankta Ana.
Tie ni preĝis kaj aŭskultis nian pastron.
Nia pastro estis ankoraŭ juna kaj ne tre sperta, zorgi pri niaj animoj.
Tiun tagon li kiel kutime ankaŭ prezentis tekston el la biblio,
ĉi-foje, kiel Dio kreis ĉiujn vivulojn, kaj li laŭtlegis jene:

<6.2>
"... kaj la sesan tagon Dio kreis ankaŭ Evan, nome el ripo de Adamo, kaj ŝi ..."
(nun li devis turni la paĝon kaj ne rimarkis, ke li kaptis plurajn paĝojn samtempe.
Tial li daŭrigis plulegante jenon:)

<6.3>
"... ekhavis longon de kvindek metroj, larĝon de dudek metroj kaj fariĝis dek metrojn alta ..."

<6.4>
Tiam li interrompis sin konfuzite, pripensis momenton, rigardante tien kaj reen,
kaj rimarkis fine al la aŭskultantoj en la preĝejo:
"Kia longeco, kiaj dimensioj entute!
Nu, karaj Kristanoj, jen restas al mi nur la rimarkigo:
tion oni ne povas kompreni, tion oni devas simple kredi."

<7.0>
Ripeto: Frazopartoj markitaj per -n

Pluraj frazoj en la supra teksto havas parton kun la marko –n,
kvankam tiu ne estas (rekta aŭ nerekta) objekto.
Nome, la marko –n indikas ankaŭ frazo-atributon, kiu estas

foje indiko de mezuro (respondo al demando per Kiel aŭ Kiom),
foje indiko de tempo (daŭro aŭ punkto) (respondo al demando per Kiel longe respektive per Kiam),
foje indiko de direkto (respondo al demando per Kien).

Sube estas kolekto de tiaj frazoj el la supra teksto. Ili enhavas parton kun la marko -n.
Indiku tiun parton, ties specon (objekto, indiko de mezuro, indiko de tempo, indiko de direkto) kaj
formu pri la frazo demandon, al kiu la trovita parto kun la marko -n estas la respondo.

Ekzemplo:
Frazo: Iun tagon ni iris al Di-servo ...

Markita parto: Iun tagon
Demando: Kiam ni iris Di-servo?

Speco: Indiko de tempo (punkto)
Respondo: Iun tagon (ni iris al Di-servo ...)

Kaj nun: Ek!

<7.1>
Frazo: ... Dio kreis ankaŭ Evan ...

Markita parto: iun tagon
Demando: {?}

Speco: {?}
Respondo: {?}

<7.2>
Frazo: ... ni iris ... en nian preĝejon Sankta Ana ...
...

<7.3>
Frazo: ... ni preĝis kaj aŭskultis nian pastron ...

<7.4>
Frazo: Tiun tagon li ... laŭtlegis jene ...

<7.5>
Frazo: Nun li devis turni la paĝon ...

<7.6>
Frazo: Li kaptis plurajn paĝojn samtempe ...

<7.7>
Frazo: .. ŝi ... fariĝis dek metrojn alta ...

<7.8>
Frazo: Tiam li interrompis sin konfuzite ...

<7.9>
Frazo: Tiam li ... pripensis momenton ..

<7.10>
Frazo: ... li pripensis ... rigardante tien kaj reen ...

<7.11>
Frazo: Tial li daŭrigis plulegante jenon:

<8.0>
Ripeto (daŭrigo): Indikoj de mezuro, speciale de tempo

Ni vidis en la antaŭa ĉapitro, ke oni demandas

per kiam pri indiko de tempopunkto,
per kiel longe pri indiko de tempodaŭro kaj
per kiel aŭ kiom pri la ceteraj indikoj de mezuro:
"kiel (alta / longa / larĝa / aĝa / ...)" aŭ
"kiom (pezas / kostas / ofte / for / ...)".

Rimarko:
Se oni volas esprimi sian miron pri la eksterordinara grado de iu eco,
oni povas uzi kiom anstataŭ kiel:
"Kiel aĝa vi estas?" - "Mi aĝas 80 jarojn."
"Ho, kiom aĝa vi estas!" / "Ho, kiom vi aĝas!"

Formu nun demandojn kaj respondu ilin.
Ekzemple:
(strato, longa) (kvincent dudek, metro)
Demando: Kiel longa estas la strato?
Respondo: La strato estas kvincent dudek metrojn longa.

<8.1>
(ŝipo, resti, en la haveno) (du kaj duona, tago)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.2>
(Komercisto, vin rimarkigi, ne, pagi, lia, fakturo) (tri, fojo)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.3>
(kosti, vojaĝo, al Brazilo) (minimume, du mil, eŭro)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.4>
(alta, tiu monto) (mil naŭcent, metro)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.5>
(Bruno Majer, alta) (183, centimetro)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.6>
(Birgit, loĝi, for de la universitato) (nur, 1, kilometro)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.7>
(fakaj libroj, kutime, kosti) (multa, mono)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.8>
(vi, esti, aĝa) (22, jaro)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.9>
(sportisto, salti, longa) (6, metro)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.10>
(En Germanujo, infanoj, en la lernejo, longa) (pli ol, 10, jaro)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.11>
(daŭri, ĝis kiam, rericevi, via mono) (1, semajno)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.12>
(1, horo, daŭri, minuto) (60)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.13>
(vi, atendi, antaŭ, la teatrejo, por ricevi, bileto) (2, horo)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.14>
(tabulo, longa, larĝa, dika) (2, metro, 30, centimetro, 4, centimetro)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.15>
(vi, reveni, al la domo) (ĵaŭdo)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.16>
(Birgit, veturi, al Esperanto-aranĝo, jam) (multaj fojoj)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.17>
(boranta, kapdoloro, malaperi) (tria horo)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.18>
(neniu, diri, iu vorto) (postaj sekundoj)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.19>
(Ni, rekoni, unu la alian) (la sama momento)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.20>
(tuta familio, ree, kunestos) (venonta fojo)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.21>
(plej densa akvo, varma) (plus 4 gradoj)

Demando: {?}

Respondo: {?}

<8.22> Rimarkigo:
Atentu, ke vi iafoje povas uzi ankaŭ la adverban formon por la frazo-atributo,
precipe, kiam temas pri indiko de tempopunkto.
Plie ofte ankaŭ atributo kun prepozicio taŭgas:
8.15a Ĵaŭde / Je ĵaŭdo mi revenos al la domo.
8.16a Birgit veturis jam multfoje al Esperanto-aranĝo.
8.17a Je la tria horo miaj kapdoloroj malaperis.
8.18a Dum la postaj sekundoj neniu diris iun vorton.
8.19a Sammomente / En la sama momento ni rekonis unu la alian.
8.20a Venontfoje / Je la venonta fojo la tuta familio kunestis.

<9.0>
El la historio de la Esperanto-movado

<9.1>
La unua periodo de la historio de Esperanto estis la 18 jaroj post la nasko de Esperanto,
nome la apero de la Unua Libro en 1887 (mil okcent okdek sep).
Tiam la unuaj Esperantistoj preskaŭ nur skribis Esperanton, precipe korespondante internacie.
Do, al la parolantaro, loĝante dise en la tuta mondo, mankis eblo elprovi,
ĉu la komunikado en Esperanto funkcias ankaŭ per la buŝo.
Por efektiva interparolado - kaj ne nur korespondado - grandaj internaciaj kunvenoj kaj kongresoj de fakaj asocioj estas la ĝusta kadro.

<9.2>
Fine en 1905 (mil naŭcent kvin) la Francaj Esperantistoj invitis al la unua mondkongreso de Esperanto en la vidinda Franca urbeto Boulogne-sur-Mer.
Tie renkontiĝis 688 (sescent okdek ok) Esperantistoj el 20 landoj, ĉefe el Francujo kaj Britujo.
La plej bonvena partoprenanto kompreneble estis Ludwig Zamenhof mem.
Li prelegis antaŭ la kongresanoj pri sia espero, ke tiu mondkongreso estas la unua paŝo al pli granda progreso por paco, ĝis kiam ĉiaj militoj definitive ĉesos.
Ĉiuj tre ĝojis, ke ili efektive povis kompreni unu la alian.
La komunikado sukcesis ankaŭ buŝe kaj ne nur skribe.
Tio for-igis ĉiujn antaŭajn dubojn.

<9.3>
Oni kreis ankaŭ verdan flagon kiel la insignon de Esperanto, difinante la aspekton jene:
La flago estas verda, sed havas maldekstre supre blankan kvadraton, en kiu estas verda stelo.
Tiuj detaloj estas simboloj:
Stelo estas lumo en malhela nokto, kaj ĝiaj kvin pintoj simbolas la kvin kontinentojn.
La koloro verdo simbolas la esperon kaj la blanka malantaŭo pacon kaj neŭtralecon.

<9.4>
Ekde 1905 ĉiu-jare okazis mondkongreso de Esperanto, kun interrompo sole dum la grandaj mondmilitoj.
Oni nomas tiun aranĝon Universala Kongreso (mallongigo: UK, prononco: u-ko).
Multegaj homoj jam kunvenis por praktiki sian komunan lingvon en etoso de amikeco.
Sed – kiel estas normale inter homoj – ili iafoje ankaŭ malpacas inter si. Komuna lingvo ne povas garantii konstantan pacon.
Zamenhof bone sciis tion verkante projekton pri reciproka respekto inter la popoloj kaj religioj, kiun li nomis homaranismo.
Li malakceptis, ke la homoj honoris lin kiel la "majstron", kaj donacis Esperanton al la homaro.

<9.5>
Kvankam la unua mondmilito disbatis ĉiujn noblajn fantaziojn pri iama realeco de mondvasta paco, la lingvo Esperanto postvivis tiun periodon kaj postajn malfacilajn tempojn.
La revo de paco ĝuste post la du mondmilitoj multobligis la nombron de Esperanto-parolantoj.
En la jaro 2005 okazis denove granda kongreso en Boulogne-sur-Mer, memore al la 100jara jubileo.
Intertempe okazis la politikaj ŝanĝoj, tiel ke fine Esperantistoj el la oriento kaj el la okcidento povis libere kunveni.

10.
Respondu jenajn demandojn:

<10.1>
Kio estas la Unua Libro, kiu verkis ĝin kaj kiu estas la jaro de ĝia apero?

<10.2>
Kiel longe daŭris la unua historia periodo de preskaŭ nura korespondado?

<10.3>
Kio estas Universala Kongreso?

<10.4>
Kial disa parolantaro bezonas kunvenojn?

<10.5>
Kiam kaj kie okazis la unua Universala Kongreso?

<10.6>
Kio estis la ĉefa nova sperto dum tiu kongreso?

<10.7>
Kiun kongresanon oni honoris kiel plej bonvenan kaj kial?

<10.8>
Ĉu Zamenhof havis ankoraŭ alian mesaĝon ol nur "parolu Esperanton"?

<10.9>
Pri kio ĉiuj kongresanoj ĝojis?

<10.10>
Sed ĉu komuna lingvo estas garantio por mondvasta paco?

<10.11>
Kio post 1905 montris la nerealecon de revo pri senfina paco?

<10.12>
Kiam okazis denove granda internacia Esperanto-kongreso en Boulogne-sur-Mer?

<10.13>
Ĉu Universalaj Kongresoj ekde 1905 okazis sen interrompo?

<10.14>
Kia etoso regas dum Esperantistaj kongresoj?

<10.15>
Ĉu vi scias, kie okazis la lasta Universala Kongreso?
(Se ne, serĉu tiun scion en la Interreto.)

<10.16>
Kion oni uzas kiel simbolon por Esperanto?

<10.17>
Kiujn kolorojn havas la Esperanto-flago?

<10.18>
Por kio stelo estas simbolo?

<10.19>
Kion simbolas la kvin stelopintoj?

<10.20>
Kial la flago estas ĉefe verda?

<11.0>
Ekzameno sur baza nivelo (B1)
Temo 7: Libertempo, amuziĝo, kulturo

Kiel pasigi sian liberan tempon, ebloj por amuziĝo
propraj interesoj, hobioj
televido, radio
teatro, kinejo, koncertoj; programo, mendi kaj aĉeti biletojn.

Kiel vi zorge povas prepari la supran temon:
Unue lernu el la bluaj vortoj la ne al vi konatajn.
Poste kompletigu la ekzemplan dialogon, tradukante la German-lingvajn vortojn inter krampoj al Esperanto.
Fine transformu la ekzemplan dalogon, ŝanĝante ĝin laŭ via volo per viaj personaj cirkonstancoj.
Kaj nun: Ek!

<11.1>
Ekzamenanto:
Paŭla Hajne. Mi salutas vin kaj esperas ke vi bonfartas.

Ekzamenato:
{Danke, gleichfalls}, sinjorino Hajne. Mi estas Bodo Aktivema.

Dum tiu ĉi parto de la buŝa ekzameno ni parolas pri libertempo,
amuziĝo kaj kulturo.
Do, bonvolu permesi kelkajn demandojn pri via privata {Leben}.
Mi tamen memorigas, ke {gemäß} la ekzamena regularo ne nepras, diri la veron,
ĉar {natürlich} ankaŭ la {Daten} de ekzamenatoj estu ŝirmataj.
Do, sentu vin libera, rakonti troigojn kaj fantaziajn aferojn.

Mi komprenas, en ordo. {Gern} kaj senhonte mi elpensos ĉiajn idiotaĵojn.

({Beide} ridas)

Restu trankvila. Sufiĉos, funkciigi vian fantazion. Kiel vi pasigas vian libertempon?

Nu, mi havas diversajn interesojn kaj {Hobbys}.
Dum la lasta jaro Esperanto iĝis pli kaj pli grava en mia {Freizeit}.
Tial mi ankaŭ provas trapasi ekzamenon.
Mi abonis du Esperanto-revuojn kaj legadas ilin komplete.
Mi estas ankaŭ membro de Germana Esperanto-Asocio kaj regule partoprenas {dessen} kongresojn.

Ĉu vi faras tion por amuzi vin aŭ por subteni la ideon de Esperanto?

Kaj - kaj. Ĝojigas ja, ke Esperanto estas {Sache}, kiu
kaj utilas por {Vergnügen}, kaj postulas certan idealismon, nome revi pri la tutmondiĝo de paco kaj amikeco.

<11.2>
Vi menciis aliajn {Interessen}.

Jes, mi amas ankaŭ la naturon, {vor allem} bestojn.
Laŭ-eble ofte mi kun fervoro serĉas {Möglichkeit}, observi bestojn,
migrante tra kampoj kaj arbaroj, kaj tranokti en tendo.
Mi ege ŝatas ankaŭ, demetinte la vestojn, bani min en puraj riveroj aŭ naĝi en la maro kaj en profundaj lagoj.

Ĉu vi por via restado en la naturo preferas certan sezonon?

Ne, dum la sezonoj alternas, ĉiu havas sian specifan avantaĝon.
En la printempo ĉie kreskas floroj. La birdoj preparas nestojn en siaj kestoj kaj okupas {sich} pri {ihre} idoj.
En somero, kiam la hela suno brilas el blua ĉielo kaj {ihre} radioj varmigas la akvon,
mi povas naĝi kaj tendumi.
Fine la aŭtuno kun sia multkolora foliaro estas la plej taŭga {Jahreszeit}
por migri kaj sidi vespere en la lumo de la luno ĉe brulanta fajro.

<11.3>
Kaj ĉu vi en la vintro televidas kaj aŭskultas radiostaciojn? (ridetas)

Ne, mi malofte televidas; mi trovas la plej multajn programojn tro aĉaj.
Kaj mian radio-aparaton mi funkciigas sole por veki min
kaj dum la matenmanĝo, kiam oni elsendas novaĵojn.
En la vintro estas tempo por flugi al varmaj {Länder},
sed tio estas pli revo ol konsidero de la realo;
por tio mi {müsste} longe ŝpari.

Kaj {als} natur-amanto vi estus ankaŭ en la embaraso, ke avioj tre malutilas al la medio.
Kio estas do via okupo en {Winter}?

Aŭ mi, malgraŭ nuboj kaj vento ekstere promenante,
almenaŭ {einfach} ĝuas la blovon de la freŝa aero,
aŭ mi kaptas la okazon, {fahren} en trajno al la proksima ĉef-urbo,
por iri al muzeo, vidi filmon en kinejo, aŭskulti koncerton aŭ viziti la urban teatrejon.

<11.4>
Ĉu vi povas kombini tion kun via ŝat-okupo Esperanto?

Iafoje jes: La loka klubo de tempo al tempo okazigas {Konzert} de Esperanto-muzikistoj.
Foje gastis eĉ du-persona grupo kun teatraĵo,
{ein anderes Mal} iu prezentis poemojn, kiujn ŝi mem verkis.
Mi ne estas la motoro de la klubo por tiaj programeroj,
sed kutime mi helpas en la organizado.

Ĉu tiam la programo estas publika? Ĉu vi {laden Sie ein} ankaŭ eksterulojn?

Kiam konvenas, jes, ĉar ni Esperantistoj ja ne kaŝu nin.
Ali-okaze ni ne miru, se homoj asertas, ke Esperantujo ne havas {Kultur}.

Mi tute konsentas. Ĉu via klubo vendas biletojn?

Escepte jes, se ni {Organisatoren} devas lupreni kaj {bezahlen} pli grandan salonon,
tiam interesatoj povas mendi kaj aĉeti biletojn.
La celo tamen estas sole, ke la sumo de la spezoj, do enspezoj minus elspezoj, estu nul.
T.e. do, ne gajni profiton, sed ankaŭ eviti perdon.
Por tio antaŭe necesas zorga kalkulo por malaltigi ĉiun riskon.

<11.5>
Do, mi aŭdas, ke vi estas sufiĉe multflanka kaj bona Esperantisto.
Tio estas laŭdinda.

Dankon pro la komplimento.
Mi provas, fari {alles} tiom bone, kiom mi povas.

Klare, neniu povas esti ĉiel perfekta.
Havu bonan tagon, kaj multan sukceson en la cetera ekzameno.

Ankaŭ al vi bonan tagon. Dankon {für} la bonaj deziroj.

{Auf Wiedersehen}, sinjoro Aktivema.

Ĝis revido, sinjorino Hajne, sed ne en la samaj roloj kiel nun. ({lächelt})

<12.0>
Ripeto: Kiel uzi la apostrofon?
(Vidu ankaŭ en la gramatiko de leciono 4)

<12.1>
Per apostrofo oni povas anstataŭigi unu literon.
Estas vokalo je la fino de la vorto, nome

- la a de la artikolo: la => l'

- la finaĵo -o de substantivo: peco => pec’, folio => foli’ (vidu malsupre)

Ĝuste akcentu: La apostrofo ne ŝanĝas la pozicion de la (vort)akcento!

Apostrofo estas utila por doni al la parolo certan ritmon, precipe en poemoj.
Sed atentu, ke sole la supraj du ebloj estas permesataj.

<12.2>
La vortoj por la koloroj
(Instruanta poemo de Rudolf Fischer)

Nigra estas pec' de karbo,
verda la foli' de arbo,
blua supre la ĉielo,
blanka neĝ' en vintra helo;
bruna en printemp' la tero,
flava suno en somero,
griza en aŭtun' nebulo,
ruĝa sango de vivulo.

Se vi preferas ritmon kun akcento je la fino de la linioj,
vi povas en ĉiu linio de la supra poemo anstataŭigi la lastan -o per apostrofo:

Nigra estas pec' de karb'
verda la foli' de arb',
... ktp.

<12.3>
Ekzerco

Demando-rondo:
Ĉu vi povas diri al mi, kio estas blua?
(La alia respondas per ekzemplo: "La maro estas blua."
kaj poste pludemandas alian pri alia koloro.)

Alternativa versio:
Mi vidas ion, kion vi ĉiuj ne vidas, kaj tio estas verda.
(La aliaj devas diveni.)

<13.0>
Ŝerca dialogo:
Tute malnova amiko

(Se vi ludas la dialogon, ŝanĝu la tekston, se necese, laŭ la sekso de la ludantoj.)

<13.1>
Unua persono (vigle):
Ho, amiko, mi longan tempon ne plu vidis vin. Ni iĝis maljunaj intertempe, ĉu ne?

Dua persono:
Kio estas? Ĉu vi parolas kun mi?

<13.2>
Unua persono:
Jes, kompreneble.
Apenaŭ vi venis subite ĉirkaŭ la angulon, mi ekde la unua momento rekonis vin.
Vi nur iĝis iomete pli alta, iom, eble nur kelkajn centimetrojn, sed videble.

Dua persono:
Ĉu mi? Mi iĝis neniom pli alta. Mi ĉiam havis la saman alton.

<13.3>
Unua persono:
Ne povas esti. Kiam mi vidis vin la lastan fojon antaŭ ĉirkaŭ dudek jaroj,
vi estis iom malalta, jes, sufiĉe malalta ...
Hm, krome viaj haroj intertempe iĝis nigraj.

Dua persono:
Ĉu vi estas freneza? Mi ĉiam jam havis nigran hararon.

<13.4>
Unua persono:
Vi ŝercas, amiko mia. Sed vane, mi ja ne estas blinda, mi travidas vin.
Mi tute bone memoras, ke vi antaŭ multaj jaroj havis blondajn harojn.
Kaj - se vi permesas la rimarkon - via vizaĝo iĝis iom malbela;
ekzemple viaj lipoj: mallarĝaj kiel strekoj!
Multaj homoj certe ne rekonus vin, {Hugo}, sed mi jes ja.

Dua persono (kun kolero):
Nun sufiĉas! Fino!
Atentu vi vian vizaĝon kaj ne mian!
Kaj notu en via konfuza cerbo, ke mia nomo ne estas {Hugo}!

<13.5>
Unua persono:
Ĉu vi intertempe ankaŭ havas alian nomon?
Ha, nun mi komprenas. Vi ŝajnigas vin esti alia persono.
Kia bonŝanco, ke mi tamen rekonis vin, kvankam vi preskaŭ ĉiel ŝanĝiĝis!

<14.0>
Por pli precizigi: La konstru-radiko -ec-

-ec- havas ĉefe du signifojn:
- indiki econ
- indiki kvazaŭecon, t.e., ke io estas simila (ne: identa) al tio, kion esprimas la kerno de la vorto.

Pri la diferenco inter longo kaj longeco kaj simile por aliaj vortoj de dimensio (mezurebla eco) legu en la gramatiko de leciono 8.

<14.1> <estonto>
Indiki econ

Vortoj kun la sufikso -ec- indikas abstraktan kvaliton (kaj ne iun konkretan tempon, lokon aŭ ion alian).
Ekzemploj:
amiko => amikeco (kvalito de rilato inter homoj: amika)
bunta => bunteco (eco esti bunta)
k.a.

Tamen multaj homoj uzadas ec-formojn ankaŭ por konkretaj aĵoj, kiam aĵ- aŭ ej-formoj estas ĝustaj.
Tio estas kontraŭ la logiko.

Ekzemploj:

Mia amiko bonŝance loĝas en mia proksimejo (aŭ: proksimo/proksimaĵo, tamen ne: proksimeco).
Sed: Pro la proksimeco de lia loĝejo ni ofte povas vidi nin.

Mi ĝojas, ke multaj infanoj vivas en nia ĉirkaŭejo (aŭ: ĉirkaŭo/ĉirkaŭaĵo, tamen ne: ĉirkaŭeco). Sed: Pri la ĉirkaŭeco de multaj infanoj mi ĝojas.

Ni iradis supren kaj supren, ĝis kiam ni estis sur la altejo (aŭ: altaĵo, tamen ne: alteco aŭ alto).
Sed: Tamen oni apenaŭ povis paroli pri alteco de la monto, komparante ĝian alton kun tiuj impresantaj altoj de aliaj montoj en la ĉirkaŭo.

Mi vidas nenian eblon (ne: eblecon) fari tion.
Sed: Kion ajn ni faros, tio ne havos eblecon.

Dubemuloj asertas, ke Esperanto ne havas estonton,
sed kuraĝuloj opinias, ke Esperanto havas estontecon.

<14.2>
Indiki kvazaŭecon

Ekzemploj:
S-ro Majer traktas sian nevon en patreca maniero, t.e. kvazaŭ ties patro.
Tiu vilaĝo estas urbeca (kvazaŭ ĝi estas urbo, sed ĝi ne estas).
La vortkerno de telefonado estas telefon-, do substantiveca radiko.
("Substantiveca", ĉar la radiko telefon- ne estas substantivo, dum telefono jes estas.)

<15.0>
Ekzerco
Enmetu -ec-, -aĵ- aŭ nenion en la sekvantajn frazojn.
Atentu: Por kompletigi kelkajn frazojn en tiu ĉi ekzerco, ekzistas pli ol unu eblo.
Kiam taŭgas ankaŭ -ej-? Ĉu vi povas diri regulon?

<15.1>
Teoria solvo postulas ebl{?}on por efiki.

<15.2>
Matene la hel{?}o decidas, kiam la birdoj komencas kanti.

<15.3>
Ankaŭ malalta dometo havas alt{?}on, sed ne alt{?}on.

<15.4>
Fruktoj falas ĉiam en la ĉirkaŭ{?}o de sia arbo.

<15.5>
La proksim{?}o de lernejoj estas grava kialo por gepatroj, aĉeti domon en la proksim{?}o.

<15.6>
En la profund{?}o de la valo fluis malprofunda rivero kun maksimuma profund{?}o de okdek kvin centimetroj.

<15.7>
Maljam kiam ni realigis nian projekton, aperis neatenditaj komplik{?}oj.
Ni fakte subtaksis la komplik{?}on de la afero.

<15.8>
Tiu ĉi modo ankoraŭ ne estas aktuala; ĝi eble havas estont{?}on, sed ja nur en estont{?}o.

<15.9>
La plano por tiu produkto estas absoluta idiot{?}o. Ĉiu devas tuj vidi ĝian idiot{?}on.

<15.10>
Estont{?}e mi regos ĉiujn komplik{?}ojn en la uzo de la sufikso -ec-.

<15.11>
La ebl{?}o / Ke eblas, solvi la problemon per pluraj ebl{?}oj, ne estas kontraŭ la logiko.

<16.0>
Por pli precizigi: La konstru-radiko -ad-

<16.1>
La unua funkcio de -ad- estas, formi el verbo substantivon por la ago.
Ekzemplo: telefoni => la telefonado 'das Telefonieren'
Sed sen -ad-: la telefono = la telefonilo = la telefon-aparato (ne ago!)

<16.2>
La dua funkcio de -ad- estas, indiki daŭran (ankaŭ ĉiaman, precipe regulan) aŭ ripetan agon, do, agadon, se la vortformo sen -ad- jam signifas (unufojan) agon.

Ekzemploj:
bati => la bato (unufoja ago), la batado (agado = daŭra aŭ ripeta ago)
varbi => la varbo (unufoja ago), la varbado (agado = daŭra aŭ ripeta ago)

Verbformoj kun -ad- kompreneble ĉiam signifas daŭron aŭ ripeton:
telefoni => telefonadi = ade telefoni

Sed substantivoj kun -ado, kies vortformoj sen -ad- ne signifas unufojan agon (do, estas substantivecaj), estas neŭtraj rilate daŭron aŭ ripeton.
Ekzemploj estas:
telefono - telefonado (vidu supre), produkto - produktado, fumo - fumado, ktp.

Se oni volas esprimi per -ado nepre nur unufojan agon en tiaj okazoj, tiam por precizigi oni devas ekzemple diri "unufoja telefonado".
(Eblus ankaŭ simple telefon-ago, sed tio ĝis nun ne estas kutima.)

<16.3>
Plie -ad- povas ankaŭ signifi laŭkutime (en la Germana: 'pflegen zu').
Ekzemplo:
Mia patro diradas ... 'Mein Vater pflegt zu sagen' = Mia patro laŭkutime diras ... = ... ĉiam diras ...

<16.4>
Zamenhof ofte uzis -ad-. En modernaj tekstoj tiu konstru-radiko aperas malpli ofte.
Ĉar la uzo aŭ ne-uzo de -ad- dependas de tio, kion la aŭtoro intencas esprimi, oni ne povas ekzerci, kiam tio estas ĝusta aŭ ne ĝusta.

<17.0>
Ekzameno sur baza nivelo (B1),
Temo 8: Sano kaj sporto

korpa sano
eviti substancojn kun danĝero por la sano (ekz. tabako, alkoholo, aliaj drogoj)
esti malsana, kuraciloj por malsanuloj, iri al kuracisto, havi akcidenton
sporto kiel ŝat-okupo aŭ por la sano

Preparo por la baznivela ekzameno per plia dialogo:
Lernu unue el la bluaj vortoj novajn, utilajn, kiuj ĝis nun ne estis konataj al vi.
Poste kontrolu, ĉu vi intertempe kapablas traduki al Esperanto ĉiujn vortojn, kiuj staras inter krampoj.
Laste verku dialogon similan al la ekzempla per viaj personaj cirkonstancoj, tamen rajtante ankaŭ fantazii.

<17.1>
Ekzamenanto:
Bonan tagon! Mia nomo estas Eliza Sporta. Kiel vi fartas?

Ekzamenato:
Udo Malgrandulo.
{Mir geht es} bone, {und Ihnen}?

Ankaŭ {ausreichend} bone.
Mi kredas, ke mi estas sana, ĉar mi regule sportas.
Ĉu tio estas valida ankaŭ por vi?

Nu, mi ne kontestas, ke la {Sport} havas pozitivan influon al la sano.
Kiel rimarkis konata Germana sportisto: Sana menso en sana korpo.

{Vielleicht} Germana sportisto diris tion, sed tio estas jam Latina proverbo ...
Kaj ĉu vi do konsentas?

Jes, sed mi ne {handele} laŭ tiu principo, mi nur {selten} sportas.
Aliflanke mi rezignas pri ĉiu veneno por la korpo, do, ajnaj drogoj,
nu jes, ankaŭ ne sen-escepte, konsiderante alkoholon.

Per kiu sporto vi okupas vin?

Ĉar mi videble ne multe pezas, vi certe ne supozas,
ke mi ĵetas globojn aŭ mane disbatas iujn aĵojn. (Ili ridas)
Vi ankaŭ ne trovos min en sport-halo.
Mi {ziehe vor} malpli intensajn sportojn: migri, {Fahrrad fahren}, naĝi.
Por mi la {Hauptsache = hauptsächliche Sache} estas, movi min, ne perdi kilogramojn, {verstehen Sie}?

{Sicher}, kaj tro streĉa sporto povas apenaŭ utili al la sano.
Ĉu vi uzas sportan veston el speciala ŝtofo aŭ aliajn kromajn {Sachen}?

Ne, mi ne sekvas {immer} la modon kaj uzas iun modan, kiun mi {wirklich} bezonas.

<17.2>
Ĉu vi post la sporto {oft} ĝuas banon?

Jes, kaj mi regule banas min kaj de tempo al tempo iras al saŭno.
Ankaŭ tio estas helpo, {vermeiden} malsanojn, ĉar la ŝvito purigas la korpon.
Saŭni speciale bone ŝirmas {gegen} specoj de malvarmumo.
Mi rimarkis, ke mi jam de multaj jaroj ne plu havis gripon:
{Niemals} mi devas daŭre viŝi mian nazon,
kaj aĉajn kapdolorojn mi konas sole de troa drinkado de alkoholaĵoj.

Gratulon!
Iuj {behaupten}, ke tro oftaj duŝoj malutilas al la sano, precipe minacas la haŭton. Kion vi {meinen} pri tio?

{Das} ankaŭ mi jam aŭdis.
{Gerade} saŭnante kaj tiam multege ŝvitante, oni ja ne povas eviti,
{andauernd} duŝi sin kaj poste flegi sian korpon.
Malgraŭ la avertoj laŭ mia opinio ne {duschen} sin estas la risko,
sed pro {übermäßigem} uzo de korpaj flegiloj la haŭto povas difektiĝi.

Interesa argumento!
Ĉu vi studis medicinon, aŭ ĉu vi alimaniere povas pravigi vian supozon?

Tiu malkovro ne estas {Vermutung}, tio estas fakto!
Mi ne {habe studiert} medicinon, sed mi ricevis pluroblan konsilon en mia apoteko.
La apotekiston mi bone konas kaj fidas al ŝi.
Se mia {Körper} aĉe odoras, mi laŭ ŝia konvinko por la ŝirmo de mia haŭto
uzu sole mildan sapon kaj {soll verzichten} ĉiujn aliajn produktojn de la ĥemio.
{Daraus = aus dem} mi konkludas, ke la varbado por ĥemiaj produktoj, kiu ĉirkaŭas onin,
estas pli mensogo ol serioza promeso.
Tial mia rezigno de modaj {Produkte} kiel ŝirmilo por mia {Haut}.

<17.3>
Mi admiras vian fidon al tiu apotekistino!
Ĉu ŝi ankaŭ rekomendas {etwas} por la dentoj?

Jes, mi uzas specialajn broson kaj paston por regule brosi la dentojn.
Tial mia dentaro estas en tuta ordo.

Ĉu vi {überhaupt} iafoje iras al kuracisto?

Normal-okaze sole al medicina kontrolo.
Estas ja homoj, kiuj pro ĉio malgrava, ekzemple nur por perdi grason, iras al {Arzt}
kaj postulas pilolon, aŭ eĉ injekti iun substancon.
Sed {jedes} medicinaĵo povas ankaŭ tiel efiki, kiel oni ne {wünscht},
kaj tial mi prefere {verzichte [auf]} kuracilon, se iel {möglich ist}.

Ĉu vi asekuris vin kontraŭ malsano kaj, se jes, ĉu vi trovas la asekuron {bezahlbar}?

Nu jes, mi havas asekuron kaj monate sufiĉe {zahle},
sed ĉar mi {kaum} {verursache} elspezojn al mia {Versicherung},
kaj, kiel mi pruvas, {regelmäßig} iras al medicinaj {Kontrollen},
mi ricevas ĉiujare premion en {Form} de parta repago.

Bone, tiel vi ne tro multe elspezas. Tute sen asekuro {geht es nicht}, oni bezonas ĝin:
Vi eble grave malsaniĝas aŭ havas akcidenton, tiel ke vi devas en-iri malsanulejon.
Tiam {Versicherung} havas grandan valoron.

{Genau}. Tiun malkovron mi faris {ein Mal} {vor} du jaroj.

<17.4>
Ho, interese. Bonvolu rakonti la tiaman {Geschehen}.

Aŭskultu: Tiutempe mi volis doni al gasto glason da vino kaj {versuchte},
tiri la korkon el la botelo, kiu staris sur la {Tisch}.
Mi ne estis sufiĉe lerta por {verwenden} la tirilon, ĉar kiam mi ŝiris la {Korken}
el la botelo, tiu je mia teruro {begann} gliti, frapis al mia glaso kaj rompis {es}.
Instinkte mi {versuchte}, kapti ĝin,
kaj tiam peceto de vitro tranĉis en mian maldekstran {Arm}.
Sangis {heftig}, ĉar vejno ŝiriĝis.
Ambulanco venis, kiu transportis min al hospitalo, kie mi havis malgrandan operacion:
La {Ärzte} riparis mian difektitan vejnon per siaj admirindaj instrumentoj.
Pro la ŝoko mi devis {bleiben} unu tagon en la malsanulejo por esti observata.
Ankaŭ tie mi {kontrollierte}, kiel iu medicinaĵo efikos, {bevor} oni injektis ĝin.
Sed montriĝis, ke la {Wunde} estis bone zorgita kaj ne restis {andauernder} difekto.
La moderna medicino estas efektiva progreso.

Danko al Dio! Kia dramo!
Sed ni resumu: Ĉu vi {meinen}, ke sporta {Leben} helpas, vivi sana?

Absoluta konsento, jes, oni sole ne {darf} troigi.

Prave! Mi havas la saman {Erfahrung} Do, fartu bone, ĝis revido, sinjoro Malgrandulo!

{Danke, gleichfalls, auf Wiedersehen}, sinjorino Sporta!

<18.0>
Konstruu tekston el la sekvaj frazoskemoj:
El la historio de la internacia planlingvo Esperanto

<18.1>
(Zamenhof, elpens, Esperant, jam, dek-naŭ, jarcent)

<18.2>
(1887, aper, Unua Libro)

<18.3>
(Sed, Esperantist, loĝ, dis, en, mult, land, kaj, ne, pov, interparol)

<18.4>
(Tial, oni, uz, Esperant, komenc, nur, skrib, nome, korespond)

<18.5>
(Komprenebl, oni, vol, ankaŭ, elprov, ĉu, Esperant, funkci, ankaŭ, buŝ)

<18.6>
(Fin, 1905, Franc, Esperantist, invit, al, grand, kongres, en, Boulogne-sur-Mer)

<18.7>
(Ven, tien, pli, sescent, hom, precip, el, Franc, kaj Brit)

<18.8>
(Ili, aŭskult, preleg, ekzempl, de, Zamenhof, kaj, rimark, ke, kompren, unu la alian)

<18.9>
(Tial, ili, pens, ke, ili, nun, ekhav, fort, helpil, por, pac)

<18.10>
(Sed, ankaŭ, hom, kun, komun, komunikil, pov, malpac, inter si)

<18.11>
(Tio, montr, ankaŭ, mult, diskut, en, Esperanto-gazet)

<18.12>
(Ven, unua mondmilito, kaj, malaper, esper, pri, mondvast, pac)

<18.13>
(Zamenhof, pens, ke, lia, grand, verko, ne, sukces)

<18.14>
(Bedaŭrind, li, ne vid, ke, Esperanto, postviv, unua mondmilito, kaj, ke, okaz, ĉiu, jar, grand, Universala Kongreso, ĝis, hodiaŭ)

<19.0>
Dialogo pri la Esperanto-flago
Bv. kompletigi la sekvajn frazojn.

<19.1>
Bonan tagon. {Wie geht’s}?

Dankon, bone. {Und dir}?

Ankaŭ bone. - {Oh, was hast du [denn] da}?

Mi havas malgrandan {Esperanto-Fahne} tie ĉi por montri, ke mi parolas Esperanton.

{Wirklich}? Ĉu la Esperantistoj havas flagon? Kiu {hat sich ausgedacht} ĝin?

Mi ne scias. Sed oni {schuf} ĝin en 1905 dum Esperanto-kongreso en Francujo.

Interese. Kial ĝi estas {grün}?

Nu, verdo estas la {Farbe} de {Hoffnung}, kaj la tiamaj Esperantistoj esperis,
ke ili {gelöst haben} la problemon de internacia komunikado.

{Verstehe}. Tial ankaŭ la {Stern} estas verda, ĉu ne?

Jes, {klar}. Stelon oni {übrigens} ja ofte uzas kiel simbolon.

Tion mi scias. Ĉar steloj {strahlen} en la nokto ...
Sed kial {fünfzackig = fünfspitzig}?

La kvin {Spitzen} simbolas la kvin kontinentojn.

{Ach deshalb}. Ĉu la Esperantistoj ne {befürchten}, ke aliaj homoj pensas,
ke la verda stelo estas {religiöses} simbolo?

{Nun ja}. Estis diskutoj dum la {letzten} dudek jaroj.
Nun ni ne uzas sole la stelon, sed ankaŭ alian simbolon.

Kaj ĉu la Esperanto-movado entute ankoraŭ {benötigt} flagon?
Mi pensas, ke flagoj estas nuntempe {unmodern}.

Tiel longe, kiel multaj {Vereinigungen} havas flagon, ankaŭ {Esperantoland} havu ĝin, diras multaj.

Nu jes, {warum nicht}? La Esperantistoj devas {selbst} scii, kion ili faras.
{Lebe wohl}!

Ankaŭ vi!

<19.2>
{Guten Tag}. Kiel vi fartas?

Dankon, {gut}. Kaj vi?

Ankaŭ bone. - Ho, kion vi havas {dort}?

Mi havas malgrandan Esperanto-flagon tie {um zu zeigen},
ke mi parolas Esperanton.

Ĉu vere? Ĉu la Esperantistoj havas {eine Fahne}? Kiu elpensis ĝin?

{Das weiß ich nicht}. Sed oni kreis ĝin en 1905 dum Esperanto-kongreso en Francujo.

{Interessant}. Kial ĝi estas {grün}?

Nu, {Grün} estas la koloro de espero, kaj la {damaligen} Esperantistoj esperis,
ke ili solvis la problemon de internacia {Kommunikation}.

Mi komprenas. {Deshalb} ankaŭ la stelo estas verda, ĉu ne?

Jes, klare. {Einen Stern} oni cetere ja ofte uzas kiel simbolon.

Tion mi scias. Ĉar steloj brilas en la {Nacht} ...
Sed kial {fünf}pinta?

La kvin {Spitzen} simbolas la kvin {Kontinente}.

{Ach deshalb}. Ĉu la Esperantistoj ne timas, ke aliaj homoj {denken},
ke la verda stelo estas religia simbolo?

Nu jes. Estis {Diskussionen} dum la lastaj dudek jaroj.
Nun ni ne uzas {ausschließlich} la stelon, sed ankaŭ {ein anderes Symbol}.

Kaj ĉu la {Esperanto-Bewegung} entute ankoraŭ bezonas flagon?
Mi pensas, ke flagoj estas {heutzutage} malmodernaj.

{So lange, wie} multaj asocioj havas flagon, ankaŭ Esperantujo havu ĝin, diras multaj.

Nu jes, kial ne? La Esperantistoj devas mem scii, {was sie machen}.
{Lebe wohl}!

{Du auch}!

<20.0>
Kanto pri la nomoj de la monatoj

(En la Germana lingvo: Und wer im Januar geboren ist ...
Die in dem betreffenden Monat Geborenen stehen auf nicken den anderen der Reihe nach zu, den Stehenden besonders freundlich.)

Melodio (Klaku!)
Fonto de la melodio: "Die Liederkiste" (kun afabla permeso)

<20.1>
Nun, kiu naskiĝis en ja-a-nuar',
prezentu sin al ni!
Klinante la kapon salu-u-tu nin
laŭvice en la rond';
./. Ho, saluton, jen estas mi! ./.

<20.2>
Kaj kiu naskiĝis en fe-e-bruar', ...

<20.3>
Kaj kiu naskiĝis en ma-arto, nun ...

<20.4>
Kaj kiu naskiĝis apri-i-le, nun ...

<20.5>
Kaj kiu naskiĝis en ma-a-jo, nun ...

<20.6>
Kaj kiu naskiĝis juni-i-e, nun ...

<20.7>
Kaj kiu naskiĝis juli-i-e, nun ...

<20.8>
Kaj kiu naskiĝis aŭgu-uste, nun ...

<20.9>
Kaj kiu naskiĝis septe-embre, nun ...

<20.10>
Kaj kiu naskiĝis okto-obre, nun ...

<20.11>
Kaj kiu naskiĝis nove-embre, nun ...

<20.12>
Kaj kiu naskiĝis dece-embre, nun ...

Wörterbuch Esp.-Deutsch: a... al.. an.. ar.. b... bo.. c... ĉ... d... di.. do.. e... ek.. er.. f... fi.. fr.. g... ĝ... h... ĥ... i... in.. io.. j... ĵ... k... ki.. kl.. kon.. kr.. ku.. l... li.. m... me.. mo.. n... ni.. o... p... pe.. po.. pr.. r... ri.. s... se.. si.. so.. su.. ŝ... t... ti.. to.. u... v... vi.. vo.. z...

Wörterliste Deutsch-Esp.: Hinweise A.. B.. C.. D.. E.. F.. G.. H.. I.. J.. K.. L.. M.. N.. O.. P.. Q.. R.. S.. T.. U.. V.. W.. X Y Z..

Startseite Grammatik Lektion 7 Lektion 8 Übersetzungen zu Lektion 8 Grammatik zu Lektion 8 Lektion 9

Lektion 8 / leciono ok